PORT MIEJSKI we Wrocławiu
czas spaceru: 2 godz.
dostęp: w praktyce nieograniczony, wjazd od ul. Kleczkowskiej, tuż za Elektrociepłownią Wrocław
RELACJA Z WYPRAWY – port miejski
Gdy w 1897 r. podjęto inwestycję budowy Kanału Nawigacyjnego i Miejskiego, okrążającego od północy centrum Wrocławia, przystąpiono również do budowy Portu Miejskiego. Obecny basen wraz z okalającymi go budynkami wznoszony był w latach 1897 – 1901. Zlokalizowany jest w pobliżu ul. Kleczkowskiej i aresztu śledczego, z wjazdem tuż przy budynku ZUS i obok Urzędu Żeglugi Śródlądowej, budynku, który pierwotnie pełnił funkcję portierni portu.
Naszą wędrówkę rozpoczynamy od bramy wjazdowej, gdzie mieści się Urząd Żeglugi Śródlądowej. Za bramą znajduje się budynek wagi samochodowej oraz kolejowej. Nad tym budynkiem oraz torami kolejowymi została zbudowana rampa, która prowadzi od nadbrzeża przeładunkowego na lewym brzegu Starej Odry do elektrociepłowni przy ulicy Łowieckiej. Na rampie znajduje się taśmociąg transportujący węgiel do elektrociepłowni oraz rurociąg, którym przesyłany jest popiół na nadbrzeże. Basen portowy został wybudowany w 1901 roku, w latach późniejszych przystąpiono do budowy magazynów z czerwonej cegły klinkierowej. Między tymi budynkami a nadbrzeżem zainstalowano dźwigi półbramowe, które przeładowywały towar. Urządzenia te poruszały się po szynach, które były zamontowane z jednej strony na nadbrzeżu, a drugiej strony na ścianach magazynów. W porcie rozładowywano i przeładowywano towary masowe – bawełnę, cukier, zboże, sól, kamienie oraz substancje przemysłowe. Port w początkowych latach swojego istnienia ciągle się rozbudowywał. W 1910 roku zbudowano suwnicę bramową, natomiast w 1934 roku elewator zbożowy. W 1945 roku Port Miejski podczas oblężenia Festung Breslau został mocno uszkodzony przez nacierające od strony Trzebnicy wojska radzieckie.
Ciekawostki związane z Portem Miejskim:
Przepompownia ścieków Stary Port
Przepompownia powstała w 1881 roku. W latach 1897-1901 i 1910-1911 została dwukrotnie rozbudowana. Była główną przepompownią miasta, ścieki transportowała rurociągami pod Odrą na pola irygacyjne. Dziś przepompownia to już zabytek techniki, stare urządzenia zastąpiły nowe, sterowane komputerami, a ścieki trafiają do nowoczesnej oczyszczalni na Janówku. Pierwotnie posiadała trzy maszyny parowe systemu Woolfa – jednak w trakcie modernizacji w 1901 r., zainstalowano nowe agregaty pompowo – parowe, wyposażone w leżące, dwucylindrowe maszyny parowe o mocy 235 KM. Maszyny wyłączono z ruchu w 1972 r. Jedna z nich nie została zdemontowana, możemy ją podziwiać w historyzującej, zachowanej w oryginalnym stanie – hali maszyn. Budynki odznaczają się również piękną, nienaruszoną historyzującą architekturą. Obok przepompowni znajdowała się stacja bunkrowania holowników oraz rozlewnia rozpuszczalników z podziemnymi zbiornikami.
SKRÓTOWE INFORMACJE O KOMPLEKSIE:
Port Miejski – Zaprojektowany został przez L. Günthera. Wokół wzniesiono liczne magazyny i bud. portowe, z których część się zachowała, do obsługi wyładunku zamontowano suwnice, 14 żurawi, małe wywrotki wąskotorowe etc. Po 1945 r. pełnił rolę tranzytową, w latach 90. XX w. stopniowo zamierając. Obecnie zachowane budynki portowe, o ciekawej, historyzującej architekturze, dzierżawione są wielu podmiotom, zaś basen używany jest jako awanport dla jednostek remontowych i innych, stacjonujących we Wrocławiu. Struktura portu i poszczególne budynki wraz z urządzeniami, choć z roku na rok coraz bardziej niszczeją – wciąż są jednym z najurokliwszych miejsc odrzańskich w mieście, reliktem dawnej żeglugi.
Przepompownia „Stary Port” – Podążają dalej cyplem wzdłuż basenu portu miejskiego, pomiędzy żelbetowym elewatorem zbożowym a magazynami drobnicy – ok. kilometr na zachód zlokalizowana jest stacja MPWiK. Wejście do przepompowni i na teren kompleksu jest możliwe dla grup zorganizowanych, jednak wymaga wystosowania odpowiedniego pisma i zgody kierownictwa MPWiK przy ul. Na Grobli we Wrocławiu.
